به بیان ساده، ارز فیات یک پول قانونی (legal tender) است که ارزش خود را بهواسطه دولتی که آن را منتشر کرده است به دست میآورد نه یک کالای فیزیکی. میزان قدرت دولتی که ارزش ارز فیات را تعیین میکند، در این نوع پول اهمیت بسیار دارد. بیشتر کشورها در سراسر جهان از سیستم ارز فیات برای خرید کالاها و خدمات، سرمایهگذاری و پسانداز استفاده میکنند. ارز فیات جایگزین استاندارد طلا و دیگر سیستمهای مبتنی بر کالا برای تعیین ارزش پول قانونی شده است.
پیدایش ارز فیات
منشأ پیدایش ارز فیات قرنها پیش در چین است. در قرن 11 میلادی ایالت سیچوان انتشار پول کاغذی (اسکناس) را آغاز کرد. در ابتدا از این پول برای مبادله ابریشم، طلا یا نقره استفاده میشد؛ اما سرانجام در قرن 13 با سرکار آمدن کوبلای خان، سیستم ارز فیات راهاندازی شد. مورخین عقیده دارند که این پول به همراه هزینههای زیاد و ابر تورم از دلایل سرنگونی امپراتوری مغول بود.
در قرن 17 میلادی، پول فیات در اروپا در کشورهای اسپانیا، سوئد و هلند نیز مورداستفاده قرار میگرفت. این سیستم در سوئد شکست خورد و حکومت بجای آن از استاندارد نقره استفاده کرد. طی دو قرن بعد New France در کانادا، مستعمرات آمریکایی و دولت فدرال ایالاتمتحده نیز از پول فیات استفاده کردند و نتایج مختلفی حاصل شد.
تا قرن 20، ایالاتمتحده مجدداً از ارز با پشتوانه کالا بهصورت محدود استفاده میکرد. در سال 1933، دولت دیگر مبادله اسکناس با طلا را پایان داد. تا سال 1972، زمانی که نیکسون رئیسجمهور ایالاتمتحده بود، آمریکا دیگر از استاندارد طلا استفاده نکرد و به سقوط آن در سطح جهانی پایان داد و به سیستم ارز فیات روی آورد. پسازآن در سراسر جهان از ارز فیات استفاده شد.
ادامه مطلب...